Hướng Dẫn Cách Pha Sơn PU 2K (Sơn, Cứng, Xăng) Theo Tỷ Lệ Vàng Cho Từng Ứng Dụng

Tại sao cùng một tỷ lệ pha, màng sơn PU 2K của bạn lúc bị da cam, lúc lại rít dính không khô? Đây là “điểm đau” lớn nhất mà mọi thợ sơn, từ mới vào nghề đến nhiều năm kinh nghiệm, đều gặp phải.

Với tư cách là một chuyên gia có nhiều năm kinh nghiệm trực tiếp trong ngành sơn gỗ, ASIA QATA có thể khẳng định: Một màng sơn căng bóng, không lỗi bắt đầu từ tỷ lệ pha chuẩn, nhưng được quyết định bởi kinh nghiệm xử lý lỗi và hiểu biết về môi trường thi công.

Bài viết này được đúc kết từ kinh nghiệm thực chiến, sẽ cung cấp cho các bạn đọc một hướng dẫn toàn diện: từ công thức chính xác cho lót, màu, bóng , quy trình 6 bước hướng dẫn cách pha sơn PU 2K, và quan trọng nhất là cách “cứu” sản phẩm khi gặp 8 lỗi phổ biến nhất.

Sơn PU 2K Là Gì? Tại Sao Cần Biết Cách Pha Sơn PU 2K Đúng Tỷ Lệ?

Sơn PU 2K (hay Polyurethane 2 thành phần) là hệ sơn cao cấp gồm hai thành phần riêng biệt.

1. Thành phần A (Phần sơn): Thường là nhựa Acrylic Polyol.
2. Thành phần B (Phần đóng rắn): Là chất Isocyanate.

Không giống như sơn 1K (khô do bay hơi dung môi), sơn 2K “chết” bằng một phản ứng hóa học giữa hai thành phần này. Đây là lý do cốt lõi vì sao việc pha đúng tỷ lệ là bắt buộc.

Tại sao pha đúng tỷ lệ lại quan trọng?

Pha sai tỷ lệ không chỉ gây ra các lỗi bề mặt (như nổi bọt, da cam), mà còn dẫn đến hai hậu quả nghiêm trọng không thể sửa chữa:

• Sơn không bao giờ khô: Nếu bạn quên pha cứng, pha quá ít cứng, hoặc pha nhầm loại cứng, hỗn hợp sơn sẽ mãi mãi ở trạng thái dẻo, dính rít.
• Màng sơn giòn, dễ nứt: Nếu pha quá nhiều cứng, màng sơn sẽ khô quá nhanh, trở nên giòn, dễ bị nứt vỡ khi có va đập hoặc khi gỗ co ngót.

>>> Xem thêm: Bài viết chi tiết về sơn gỗ, từ cấu tạo đến ứng dụng và cách thi công Sơn gỗ 2K <<<

5 Thành Phần Cốt Lõi Trong Hệ Thống Sơn PU 2K

 

Để làm chủ kỹ thuật pha, trước tiên bạn phải hiểu rõ vai trò của 5 “thực thể” trong một bộ sơn PU 2K hoàn chỉnh:

1. Sơn Lót PU: Đây là lớp nền móng. Vai trò chính là lấp đầy tim gỗ (lỗ ghim), làm phẳng bề mặt và che các khuyết điểm nhỏ.
2. Sơn Màu PU (Tinh màu): Quyết định tông màu cuối cùng của sản phẩm. Thường là tinh màu đậm đặc được pha vào dung môi hoặc pha trực tiếp vào lót/bóng.
3. Sơn Phủ (Bóng/Mờ): Là lớp áo giáp bảo vệ cuối cùng. Nó tạo ra độ bóng (ví dụ: bóng 100%) hoặc độ mờ (ví dụ: mờ 50%, 70%) và cung cấp khả năng chống trầy xước, chống ố vàng.
4. Chất Đóng Rắn (Cứng): Là thành phần B (Isocyanate). Đây là chất xúc tác bắt buộc, giúp sơn “chết” (khô hóa học). Không có nó, sơn sẽ không khô.
5. Dung Môi (Xăng PU/Thinner): Dùng để làm loãng hỗn hợp, điều chỉnh độ nhớt (độ đặc/loãng) cho phù hợp với súng phun. Tốc độ bay hơi của dung môi ảnh hưởng trực tiếp đến các lỗi như da cam (bay hơi quá nhanh) hoặc bị mốc (bay hơi quá chậm/lẫn nước).

Bảng Tỷ Lệ Pha, Cách Sơn PU 2K Chuẩn Cho Thợ Mộc

 

Dưới đây là “tỷ lệ vàng” được đa số thợ sơn và các xưởng sản xuất tại Việt Nam áp dụng. Đây là tỷ lệ pha theo thể tích, thường được đong bằng cốc đong sơn chuyên dụng.

Hướng Dẫn Quy Trình Sơn Gỗ PU 6 Bước (Từ A-Z)

Nhiều người khi tìm cách pha sơn PU 2K thường chỉ chú ý đến tỷ lệ pha, nhưng đó chỉ là một phần nhỏ của quy trình. Chất lượng bề mặt sơn phụ thuộc 80% vào cách xử lý bề mặt và số lớp thi công. Vì vậy, để đạt độ mịn – bóng – bền màu, cần tuân thủ đúng quy trình 6 bước dưới đây.

Bước 1: Xử Lý Bề Mặt Gỗ Thô

Đây là bước quyết định bề mặt có phẳng – mịn – đẹp hay không.

• Chà nhám gỗ với giấy nhám P240 để làm sạch sợi gỗ.

• Dùng bột bả gỗ chuyên dụng để trám tim gỗ (lỗ ghim), mắt chết hoặc vết nứt.

• Nếu muốn giữ vân gỗ tự nhiên, nên sử dụng bột màu đen hoặc nâu để làm nổi vân mà không bị loang.

Lưu ý: Bề mặt sau bước này phải mịn – sạch – khô tuyệt đối trước khi sang bước tiếp theo.

Bước 2: Phun Sơn Lót PU (Lần 1)

Đây là bước lấp ghim gỗ và tạo độ bám cho các lớp tiếp theo.

Cách pha sơn PU 2K lót chuẩn:

• Khuấy đều và phun 1 lớp mỏng phủ hết bề mặt.

• Không phun quá dày để tránh da cam hoặc đọng sơn.

Bước 3: Chà Nhám Lót & Phun Lót (Lần 2)

• Sau 25–30 phút, khi lớp lót khô vừa, dùng nhám P320 chà nhẹ toàn bộ bề mặt.

• Chà nhám giúp làm phẳng – loại bỏ hạt bụi – tăng độ bám cho lớp sơn tiếp theo.

Sau đó phun lớp lót lần 2 theo đúng tỷ lệ pha sơn PU 2K ở bước trên.

Kinh nghiệm xưởng: Tuyệt đối không bỏ lớp lót 2. Đây là lớp tạo độ phẳng và độ mịn cuối cùng. Người mới thường bỏ qua → dẫn đến bề mặt sần – kém bóng – lộ tim gỗ.

Bước 4: Phun Màu (Sơn Màu PU)

Đây là bước yêu cầu kỹ thuật cao, cần biết cách pha sơn PU 2K để phun màu lên chuẩn

Cách pha sơn PU 2K chuẩn:

• Phun 2 lớp:

  • Lớp 1: Phun lướt đạt 80–90% độ đậm màu.

  • Lớp 2: Phun dặm hoàn thiện chính xác màu mẫu.

• Thi công trong phòng kín, tránh bụi bám lên bề mặt.

Bước 5: Phun Sơn Phủ Bóng / Mờ

Đây là bước tạo hiệu ứng bề mặt và bảo vệ màng sơn., bạn cũng nên biết cách pha sơn PU 2K để tối ưu được chi phí:

Cách pha sơn PU 2K bóng:

• Có thể chọn bóng 100%, mờ 70%, mờ 50% tùy phong cách nội thất.

• Phun 2 lớp mỏng, tránh phun dày gây chảy sơn.

Bước 6: Bảo Quản & Chờ Khô

• Để sản phẩm ở nơi khô ráo – không bụi – không gió mạnh từ 12–16 giờ.

• Màng sơn đạt độ cứng hoàn toàn (full cure) sau 3–7 ngày.

Trong 3 ngày đầu, không chà xát – không đóng gói – không sử dụng mạnh.

>>> Xem ngay: Chuyên gia ASIA QATA hướng dẫn 5 bước sơn trên gỗ MDF phủ Melamine chống bong tróc <<<

8 Lỗi Thường Gặp Khi Pha & Sơn PU 2K Và Cách Khắc Phục

Dù biết cách pha sơn PU 2K đúng tỷ lệ, thợ vẫn có thể gặp lỗi trong quá trình thi công. Nguyên nhân chủ yếu nằm ở độ ẩm, môi trường phun, kỹ thuật điều chỉnh súng, thời gian khô giữa các lớp. Dưới đây là 8 lỗi thường gặp nhất và cách xử lý chính xác để đảm bảo bề mặt sơn căng bóng – không khuyết tật – bền màu theo thời gian.

Sơn PU 2K KHÔNG KHÔ — Màng sơn bị rít, dính

Hiện tượng:
Màng sơn vẫn dẻo, dính dù đã để khô nhiều ngày.

Nguyên nhân phổ biến:

• Pha thiếu hoặc quên pha chất đóng rắn (Hardener).

• Dùng nhầm loại cứng (Pha cứng 1K cho hệ 2K).

• Pha tỷ lệ sai → Không xảy ra phản ứng đóng rắn.

• Môi trường ẩm, nồm, dung môi không thể bay hơi.

• Sơn ép: Lớp dưới chưa khô đã phun lớp tiếp theo.

Cách khắc phục:

• Nếu nặng: Chà nhám bỏ toàn bộ lớp sơn → Sơn lại từ đầu.

• Nếu nhẹ (Mẹo “kéo khô”):
  Pha đúng tỷ lệ chuẩn cách pha sơn PU 2K, phun 1 lớp thật mỏng để kích hoạt màng sơn phía dưới đóng rắn hoàn toàn.

Lỗi Bề Mặt Bị “Da Cam” (Orange Peel)

Hiện tượng:
Bề mặt sần sùi, lỗ li ti giống vỏ quả cam.

Nguyên nhân:

• Dung môi bay hơi quá nhanh.

• Phòng sơn quá nóng → tốc độ khô tăng đột ngột.

• Pha quá đặc, thiếu xăng.

• Bề mặt gỗ không được vệ sinh sạch.

Khắc phục:

• Dùng thinner bay hơi chậm thay vì xăng nhanh.

• Pha lỏng hơn một chút.

• Đảm bảo bề mặt sạch – khô – không dầu mỡ trước khi phun.

Bề Mặt Bị Nổi Bọt Khí (Pinholes / Bubbles)

Hiện tượng:
Có nhiều bong bóng li ti trên bề mặt sơn.

Nguyên nhân:

• Pha thừa cứng → màng sơn khô quá nhanh.

• Điều chỉnh súng phun không đúng (khí quá yếu hoặc quá mạnh).

• Sơn ép lớp trước chưa khô đã phun lớp sau.

Giải pháp:

• Pha đúng tỷ lệ chuẩn cách pha sơn PU 2K.

• Đợi khô hoàn toàn giữa các lớp.

• Điều chỉnh lại nén khí và tia phun.

Bề Mặt Bị Mốc Trắng (Blushing)

Hiện tượng:
Sơn bị mờ đục, trắng nhạt, đặc biệt khi trời nồm ẩm.

Nguyên nhân:

• Độ ẩm cao → hơi nước bị kẹt trong màng sơn.

• Dùng dung môi kém chất lượng hoặc lẫn nước.

Khắc phục:

• Tránh sơn khi trời nồm hoặc độ ẩm > 75%.

• Dùng dung môi bay hơi nhanh hoặc thêm phụ gia chống mốc.

Lỗi “Mắt Cá” (Fish Eyes)

Hiện tượng:
Bề mặt xuất hiện lỗ rỗ, sơn bị đẩy ra xung quanh.

Nguyên nhân:

• Bề mặt có dầu / silicone / sáp.

• Máy nén khí có hơi nước hoặc dầu lẫn vào khí phun.

Giải pháp:

• Cài lọc tách dầu – tách nước cho đường khí.

• Vệ sinh bề mặt bằng cồn công nghiệp hoặc xăng thơm trước khi phun.

• Nếu đã bị → Mài → Xả → Sơn lại.

Lỗi Chảy Sệ (Runs / Sagging)

Hiện tượng:
Sơn chảy thành dòng trên bề mặt đứng.

Nguyên nhân:

• Pha quá loãng.

• Phun quá dày trong một lần.

• Súng phun để quá gần (<20cm).

Khắc phục:

• Pha sơn đúng độ nhớt cần thiết.

• Phun nhiều lớp mỏng thay vì phun 1 lớp dày.

• Giữ khoảng cách 20–25cm khi phun.

Lỗi Bong Tróc / Nứt Chân Chim

Hiện tượng:

• Bong tróc: Lớp trên không bám lớp dưới.

• Nứt chân chim: Màng sơn nứt nhỏ như da nứt.

Nguyên nhân:

• Không xả nhám giữa các lớp.

• Dùng lót 1K nhưng phủ bóng 2K → Lớp 2K phá hủy lớp dưới.

• Sơn ép, lớp dưới chưa khô.

Khắc phục:

• Luôn xả nhám P320–P400 giữa các lớp.

• Dùng đồng bộ hệ sơn cùng hãng.

• Đảm bảo thời gian khô chuẩn.

 

Lỗi Bị Bụi Dính Trên Bề Mặt Sơn

Hiện tượng:
Bề mặt sơn nhám, có hạt li ti.

Nguyên nhân:

• Phòng sơn không kín, có gió, nhiều bụi.

• Chà nhám trong khu vực phun sơn.

Cách xử lý:

• Tách khu vực chà nhám và khu vực phun.

• Đóng kín phòng sơn, hạn chế gió.

• Dùng máy hút bụi & súng xì trước khi phun.

Kỹ Thuật Nâng Cao: Làm Chủ Súng Phun Sơn Để Sơn PU 2K Đẹp Hơn

Trong thực tế, cách pha sơn PU 2K đúng tỷ lệ mới quyết định khoảng 50% chất lượng bề mặt. 50% còn lại phụ thuộc hoàn toàn vào kỹ thuật sử dụng súng phun. Người thợ chuyên nghiệp phải kiểm soát được tia phun – lượng sơn – lượng khí – kiểu phun để màng sơn căng bóng, phẳng mịn và không lỗi.

Hiểu Đúng 4 Nút Điều Chỉnh Quan Trọng Trên Súng Phun Sơn

Đa số các dòng súng phun (HVLP, LVLP, Conventional) đều có 4 cơ chế điều chỉnh cơ bản:

Nút chỉnh lượng hơi (Van gió)

• Vị trí: Thường nằm ở đáy hoặc gần chuôi súng.

• Tác dụng: Điều chỉnh lưu lượng khí nén đi qua súng.

• Cách dùng:

  • Tăng hơi → Tia phun mạnh, rộng, thích hợp khi phun bề mặt lớn.

  • Giảm hơi → Tia phun nhỏ, nhẹ, phù hợp chi tiết, cạnh, khu vực nhỏ.

Nút chỉnh độ xòe (Pattern Control)

• Dùng để mở rộng hoặc thu hẹp tia phun.

• Xòe rộng: Dùng khi phun mặt bàn, tủ, cánh cửa → giúp láng mịn, đều sơn.

• Thu hẹp tia: Dùng ở góc cạnh → tránh quá tải sơn gây chảy sệ.

 Nút chỉnh lượng sơn (Van kim)

• Điều khiển lượng sơn chảy ra khi bóp cò.

• Nới van → Sơn nhiều hơn → dễ chảy nếu chưa kiểm soát tốt.

• Siết van → Sơn ra ít → dễ điều khiển, phù hợp lớp mỏng chuẩn kỹ thuật.

Nút chuyển hướng tia phun ngang/dọc

• Xoay nắp chụp (Air Cap) để chọn tia phun ngang hoặc dọc.

• Quy tắc:

  • Phun ngang → tia phun dọc → phủ mặt rộng.

  • Phun dọc → tia phun ngang → phủ thanh, cạnh, khuôn.

7 Bước Vệ Sinh Súng Phun Sơn PU 2K (BẮT BUỘC) Sau Khi Thi Công

PU 2K có cơ chế đóng rắn hóa học. Nếu để sơn khô bên trong súng, béc, kim và đường dẫn sẽ bị tắc cứng hoàn toàn → Không thể cứu.

Quy trình chuẩn:

Đổ bỏ lượng sơn thừa trong cốc

Không lưu sơn 2K → sơn sẽ bị đông trong vài giờ.

Đổ dung môi (Thinner / Xăng pha sơn) vào cốc và lắc rửa sạch

Tháo nắp chụp và rửa từng khe khí

Dùng bàn chải nhỏ hoặc kim vệ sinh chuyên dụng.

Tháo kim – béc – lò xo điều áp và vệ sinh từng chi tiết

Bôi một lớp mỏng mỡ chuyên dụng lên kim súng

→ Giảm ma sát, tránh oxy hóa.

Lau khô các bộ phận

Lắp lại và bóp cò (nhả khí không sơn) để thổi sạch phần hơi còn lại

Lưu ý: Không vệ sinh = hỏng súng. Việc này bắt buộc, không phải lựa chọn.

Kết Nối Với Quy Trình Chuẩn: Kỹ Thuật Phun + Cách Pha Sơn PU 2K

Để bề mặt đẹp, bạn cần kết hợp đồng thời:

So Sánh Các Hệ Sơn Phổ Biến (Nên Dùng Loại Nào?)

Là chủ xưởng, việc tư vấn đúng loại sơn cho khách hàng là rất quan trọng. Dưới đây là so sánh nhanh các hệ sơn phổ biến nhất trong ngành gỗ.

Sơn PU 2K vs. Sơn 1K

 

Tiêu chí	Sơn 1K	Sơn 2K (PU)
Thành phần	1 thành phần (hợp chất polymer).	2 thành phần (polymer + đóng rắn).
Độ bền/cứng	Thấp hơn, dễ trầy xước hơn.	Cao hơn. Chịu mài mòn và va đập tốt hơn nhiều.
Thời gian khô	Nhanh hơn (khô vật lý do bay hơi).	Lâu hơn (khô hóa học, “chết” sơn).
Kết luận	Dùng cho hàng nội thất yêu cầu khô nhanh, giá rẻ.	Dùng cho hàng cao cấp, cần độ bền, chống trầy.

 

Sơn PU 2K vs. Sơn NC (Nitrocellulose)

 

Tiêu chí	Sơn NC	Sơn PU (2K)
Ưu điểm	Rất nhanh khô, dễ sử dụng, thao tác đơn giản.	Độ cứng tốt, bền bỉ, chịu thời tiết tốt.
Nhược điểm	Độ cứng thấp, dễ xước. Đặc biệt: Dễ bị ố vàng khi tiếp xúc với ánh sáng mặt trời.	Khô lâu hơn, quy trình pha chế phức tạp hơn.
Ứng dụng	Hàng nội thất giá rẻ, không yêu cầu độ bền cao.	Hàng nội thất cao cấp, dùng được cả trong nhà và ngoài trời (nếu có kháng UV).

 

Sơn Gốc Dầu (Truyền thống) vs. Gốc Nước (Xu hướng 2026)

 

Đây là xu hướng dịch chuyển lớn nhất của ngành sơn gỗ trong những năm tới,,,,.

Kết Luận

Để làm chủ kỹ thuật và cách pha sơn PU 2K, không chỉ là nhớ công thức, mà là hiểu rõ bản chất của vật liệu. Ba yếu tố quan trọng nhất mà một thợ sơn chuyên nghiệp phải nắm vững là: Đúng Tỷ Lệ – Đúng Quy Trình – An Toàn Sức Khỏe.

Cách pha sơn PU 2K đúng tỷ lệ (2:1:3 cho lót, 1:5:màu, 2:1:xăng cho bóng) là nền tảng. Tuân thủ đúng quy trình 6 bước đảm bảo chất lượng ổn định. Và trang bị bảo hộ an toàn là để bảo vệ sức khỏe của chính bạn về lâu dài.

Là chuyên gia trong lĩnh vực này, ASIA QATA cung cấp giải pháp toàn diện từ sơn 2K, keo phun, đến các phụ kiện ngành mộc. Nếu bạn là chủ xưởng hoặc thợ sơn cần tư vấn kỹ thuật chuyên sâu tại xưởng, hoặc quan tâm đến sản phẩm “Sơn phủ 2K mờ” với công thức 2-1-2 ưu việt.